Gmina Istebna - oficjalna strona

Jubileuszowy XXV Festyn Istebniański już za nami

Dzień I – Sobota

            W dniach 27.07 – 28.07 miał miejsce jubileuszowy 25. festyn Istebniański. To już ćwierć wieku  nadolziański amfiteatr staje się małą sceną TKB, a “Pod Skocznię' przyjeżdżają zespoły z całego świata, by dzielić się swoją tradycją, muzyką, pasją i energią.  Tygiel kultur, radość spotkania, energia młodości i uparte trwanie tradycji – to definicja TKB.

            W sobotni wieczór gromkim śpiewem przywitali publikę konferansjerzy: Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury Elżbieta Legierska – Niewiadomska i Tadeusz Papierzyński –wieloletni kierownik zespołu regionalnego „Istebna”. Oficjalne rozpoczęcie miało miejsce po krótkiej przemowie Wójta Gminy Istebna –Łucji Michałek. Zabrzmiały TKB- owskie fanfary, a Tadeusz Rucki z Koniakowa zagrał na pasterskiej trombicie. Była to też okazja, by wręczyć “koniakowskiemu hejnaliście” nagrodę za zasługi w dziedzinie kultury, którą odebrał z rąk Wójta Gminy Istebna Łucji Michałek i Przewodniczącego Rady Gminy Stanislawa Legierskiego.

            Pierwszym występem był występ zespołu regionalnego “Koniaków” pod kierownictwem Urszuli Gruszki.  Zespolocy spod Ochodzitej urzekli uśmiechem , uraczyli tańcami takimi jak “placki”, czy “Szołtyska” I udowodnili, że są coraz lepsi i w pełni gotowi do występów na TKB-owskich scenach.

            Ze stolicy koronki wyruszyliśmy do Gruzji za sprawą zespołu Arsiani z Batumi, który naprawdę porwał tlumy. Zobaczyliśmy najpierw  taniec wojenny khorumi wykonywany przez mężczyzn pokazujący siłę charakteru i sprawność wojenną gruzinów, którzy stale otoczeni przez wrogów musieli żyć w nieustannej gotowości do walki. W tańcu w parach – adżaruli można było zachwycić się pełnymi gracji ruchami gruzińskich kobiet. Taniec kazbeguri miał zaś pokazać hart ducha dumnych, kaukaskich górali. W ruch poszły miecze , z których aż szły iskry, a widownia śledziła każdy ruch tancerzy, którzy z akrobatyczną zwinnością wybijali rytm muzyki. Pod sceną przygrywała kapela znakomitych muzyków grających m.in. na doli (gruzińskim bębnie), salamuri (rodzaj fletu), akordeon, chiponi (dudy), chonguri. To był występ, który zdecydowanie skradł serca publiczności!

            Następnie z gór Kaukazu przenieśliśmy się do ojczyzny hrabiego Drakuli za sprawą zespołu Ardelana, który przyjechał z Câmpia Turzii, miasta położnego w Siedmiogrodzie, nad rzeką Arieş. Ma swoim repertuarze folklor z różnych regionów Rumunii. Zobaczyliśmy tańce z Równiny Transylwańskiej, crihalmę i ciuleandrę – oraz suitę tańców rumuńskich. Można było zachwycić się kunsztem ręcznie wykonanych strojów ludowych.

            Po tym występie rozpoczęła się wyczekiwana zabawa taneczna z zespołem Preludium, która trwała niemalże do białego rana.

Dzień II - Niedziela

            W upalne niedzielne popołudnie Istebna zgodnie z tradycją powitała drugi dzień świętowania pięknym korowodem, który wyruszył z Tartaku. Na czele kroczyła “przyszłość” folkloru -mali górale w regionalnych strojach, a także władze Gminy reprezentowane przez Wójta Gminy Istebna Łucję Michalek, Sołtys Wsi Istebna Barbarę Juroszek, Sołtys Jaworzynki Bogumiłę Juroszek.  Za nimi ze śpiewem kroczył Zespół„Istebna”, Madziarzy, Serbowie, Kaszubi… Mieniły się barwne stroje, mieszały się dźwięki różnych instrumentów. W Istebniańskim Amfiteatrze powitali korowód konferansjerzy: Elżbieta Legierska – Niewiadomska i Tadeusz Papierzyński. Wójt Gminy Istebna Łucja Michałek odczytała list Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, który przesłał serdeczne pozdrowienia dla uczestników 56. TKB.

Następnie na deskach Amfiteatru wystąpił zespół Kud – Wiślanie z Ostojiceva – jedyny polski zespół w Serbii. Nie wszyscy wiedzą, że w północnej Serbii, w Wojwodinie, istnieje wieś Ostojićevo, którą zamieszkują potomkowie Wiślan z czasów sięgających pierwszej połowy XIX w. Zespół pielęgnuje tradycje polskie na obcej ziemi prezentując folklor śląska cieszyńskiego.

Na scenie gorąco powitano też Zespół Regionalny Istebna pod kierownictwem Marii Motyki. Rodzimy zespół pokazał oczywiście archaiczne tańce górali istebniańskich: owięzioka, świńszczoka, masztołka, rejnę, piłkę, czworoka czy kapitana. Choć przy lejącym się z nieba żarze występ w pełnym stroju regionalnym to wyzwanie, nasi górale dali z siebie wszystko potwierdzając wielką klasę zespołu – ubiegłorocznego zdobywcy Brązowego Żywieckiego Serca.

Następnie na scenie powitaliśmy Dolinę Nowego Sołońca – Zespół Górali Czadeckich ze Złotnika. Zaprezentowali oni folklor górali czadeckich, którego korzenie sięgają początków XIX wieku, wsi Skalite  i rejonu Czadcy. Co ciekawe niemal wszyscy mieszkańcy Złotnika są przesiedleńcami lub ich potomkami z Bukowiny, ze wsi Nowe Sołońce – stąd nazwa zespołu.

Przyszedł także czas na Kaszuby – wielopokoleniowy, Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Kartuz.  Zobaczyliśmy wiązankę tańców kaszubskich oraz m. in. taniec w drewniakach, z bursztynami, taniec rybacki. Na uwagę zasługiwało też instrumentarium: akordeon, klarnet, diabelskie skrzypce, czy burczybas.

Na koniec do krainy papryczek i tokaja przeniósł nas zespół Nadasdy z Budapesztu. Zobaczyliśmy zestaw tradycyjnych tańców  i pieśni pochodzących z różnych regionów Węgier I całej Kotliny Panońskiej.  Zespół “z przytupem” zakończył imprezę, a rytmy czardasza porwały publikę. Zobaczyliśmy między innymi słynny tanieć z butelką na głowie.

Kropką nad “i” jak zwykle była zabawa taneczna z DJ-em Zacharem, której uczestnicy nie zważali nawet na przelotny deszcz, który spadł z nieba po tym upalnym i pełnym wrażeń dniu.

Podczas TKB władze samorządowe Gminy Istebna reprezentowali: Wójt Gminy Istebna Łucja Michałek, Przewodniczący Rady Gminy Istebna Stanisław Legierski, Sołtys Istebnej Barbara Juroszek, Sołtys Jaworzynki Bogumiła Kawulok, Sołtys Koniakowa Jan Gazur oraz radni Gminy Istebna.  Odwiedziło nas również grono członków Komitetu Koordynacyjnego Tygodnia Kultury Beskidzkiej, między innymi: Magdalena Kojm, Anna Strojny oraz Dorota Ząbkowska z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Gościem specjalnym wydarzenia był Minister Grzegorz Puda.

Podczas XXV Festynu Istebniańskiego został zorganizowany przez GOK konkurs kulinarny – nowość wzbogacająca TKB – polegająca na zakupieniu symbolicznej cegiełki i skosztowania trzech potraw serwowanych przez nasze lokalne Koła Gospodyń Wiejskich. Koniakowskie gospodynie nawarzyły maćków w kapuśnicy, Jaworzynczanki – fusate gałuśki ze śpyrkami i bryndzóm,a Istebnianki serwowały piycione ziymnioki z kiśkóm i syrym. Z tych trzech propozycji największym powodzeniem cieszyły się fusate gałuśki z bryndzom przygotowane przez KGW Jaworzynka. Drugie miejsce zajęły ex aequo KGW Koniaków i  KGW Istebnianki. Nasze lokalne koła “obstawiły” także gastronomię w czasie imprezy, a w ich bogatej ofercie każdy mógł znaleźć coś dla siebie.

            Tradycja, Kultura i Bogactwo… – tak można by nieco inaczej rozwinąć skrót TKB. A przez “bogactwo” nie należy rozumieć w tym wypadku dóbr materialnych. Zespoły w czasie występów niejako otwierają przed nami skrzynie z dziedzictwem przekazanym po przodkach – pieśni, język, tańce , legendy i tradycje weselne. Ci młodzi, jak najbardziej współcześni ludzie dla nas przez chwilę stają się przybyszami z przeszłości, ambasadorami swoich narodów. Opowiadają o ich historii – czasem krwawej, czasem chwalebnej , opiewają piękno przyrody czy miłości we wszystkich językach świata. Może dziś spotkanie z egzotyką nie jest już sensacją ale nadal pozostaje okazją do odkrycia tego co odmienne, oryginalne, płynące ze źródeł. Bo jak pisał Ryszard Kapuściński : “te inne światy, inne kultury to są zwierciadła, w których przeglądamy się my i nasza kultura. Dzięki którym lepiej rozumiemy samych siebie, jako że nie możemy określić swojej tożsamości, dopóki nie skonfrontujemy jej z innymi”. Dlatego dobrze, że raz do roku w Beskidach świętujemy TKB.

Opracowała Barbara Juroszek