2021
XXII Zaduszki Istebniańskie
XXII Zaduszki Istebniańskie poświęcone pamięci Zuzanny Gembołyś, Zuzanny Kawulok i Urszuli Gruszki.
Za nami Zaduszki Istebniańskie, wieczór pełen wspomnień, ubogacające spotkanie z muzyką i trzema niezwykłymi kobietami, które swoją osobowością, talentami, umiłowaniem Ojcowskiego Domu, wielkim sercem i pasją wniosły tak wiele, że pamięć o nich jest ciągle żywa.
O 17.00 w zaduszkowy zimny wieczór ciepłe wnętrze Karczmy Olza wypełniło się po brzegi. Zgromadzonych powitała Łucja Dusek – Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Istebnej, który w tym roku po raz pierwszy był współorganizatorem wydarzenia. Ewa Cudzich w imieniu Muzeum i Stowarzyszenia im. Artysty Jana Wałacha z Istebnej wprowadziła zebranych w dalszy program wieczoru, którego bohaterkami miały być trzy wyjątkowe kobiety.
O Zuzannie Gembołyś „Zuzce z Wilczego” (1914 - 2001)— folklorystce , autorce sztuk ludowych, dokumentalistce , kierowniczce Zespołu Regionalnego „Istebna” napisała jej przyjaciółka, towarzyszka wielu godzin spotkań etnograf Małgorzata Kiereś. Tekst i zebrane zdjęcia przedstawiła zebranym Ewa Cudzich.
O Zuzannie Kawulok „Zuzce łod Wojtosza”(1938 - 2018) , niezwykłej instrumentalistce, gawędziarce, poetce opowiadał jej uczeń, potem opiekun, obecnie kustosz Chaty Kawuloka Janusz Macoszek. Swoją prezentację ubogacił osobistymi wspomnieniami i pięknym filmem zmontowanym ze wspomnień znajomych i przyjaciół, zdjęć i archiwalnych nagrań samej Zuzanny Kawulok.
O Urszuli Gruszce z Koniakowa (1955- 2021) mówiła Ewa Macoszek - Dragon Dyrektor Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie. Tutaj również obejrzeliśmy film, który przywołał wspomnienia tej niezwykłej góralki spod Ochodzitej. Była nie tylko znakomitą solistką i tancerką, kierownikiem Zespołu Regionalnego Koniaków odznaczonym wieloma nagrodami i wyróżnieniami ale niezwykłą osobowością potrafiącą promować folklor w kraju i za granicą.
Na wirtuozerskim poziomie stał koncert muzykantów z Trójwsi. Wzięli w nim udział reprezentanci różnych kapel i pokoleń: Zbigniew Wałach, Jan Wałach, Zbigniew Michałek, Jan Kaczmarzyk, Jakub Kaczmarzyk, Paweł Juroszek, Kacper Legierski, Monika Wałach - Kaczmarzyk, Paulina i Karolina Kupczyk, Piotr Jojko i Bolesław Niedoba.
Na początek zabrzmiało (tradycyjnie już) „Od Morawy deszcz idzie”, potem różne pieśniczki znane i mniej znane, muzyczne ukłony w stronę rodziny Kawuloków od Wojtosza „Smyrek” i „Skrzypce” a także niepowtarzalne kompozycje Zbigniewa Wałacha takie jak „Uwielbienie”, „Tryptyk beskidzki”. Muzyka wypełniająca po brzegi życie wszystkich trzech bohaterek wieczoru przeplatała opowieści o nich. Na koniec był czas na rozmowy i wymianę wrażeń w gościnnych progach karczmy „Olza”.
Zaduszki Istebniańskie odbywają się już od 21 lat, a pierwsze organizowane były z inicjatywy Zbigniewa Wałacha i Józefa Michałka. Ich idea jest prosta i piękna - być razem w zaduszkowy wieczór i powspominać tych którzy odeszli, a którzy oddali serca naszej ziemi, zachwycić się raz jeszcze ich wielkimi osiągnięciami, czynami, słowami. Bo choć prawdą jest , że najważniejsza jest chwila obecna, to przecież „pamięć jest kluczowym pojęciem każdej kultury. Wszystko co tworzymy, z czym obcujemy zawiera się w pamięci.”
Znamienne, że o prezentowanych kobietach opowiadali w tym roku ich uczniowie, kontynuatorzy ich pracy. Pięknie pokazuje to, że nić tradycji trwa, że nawet po odejściu kogoś ważnego w naszym życiu, przychodzi następca, ktoś kto czerpie z inspiracji, przykładu, wiedzy. Tak jak kamień wrzucony w wodę, wywołuje coraz większe kręgi , tak i ludzkie działania wpływają na otoczenie, zmieniają innych i świat wokół nich jeszcze długo po ich odejściu.
Na Zaduszkach Istebniańskich obecni byli Wicemarszałek Województwa Śląskiego Beata Białowąs,Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Istebnej - Łucja Dusek, Stanisław Baczyński Radny Sejmiku Województwa Śląskiego, Agata Zygmunt – przedstawiciel Departamentu Promocji i Projektów Społecznych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Bogusław Lalik koordynator Roku Górali w Województwie Śląskim, Radni Gminy Istebna, przedstawiciele mediów lokalnych i wielu innych gości.
XXII Zaduszki Istebniańskie organizowane były w ramach Rok Górali w Woj.Śląskim a WYDARZENIE OTRZYMAŁO WSPARCIE ZE ŚRODKÓW BUDŻETU SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Śląskie. Pozytywna energia
Tekst: Barbara Juroszek
Foto: M. Owczarczak