2018
XIII Konkurs Wiedzy o Regionie
„Gronie nasze gronie Śląska wy ozdobą, wśród was serce płonie, człek czuje się sobą” – pisał ksiądz Emmanuel Grimm w słowach śpiewanego do dziś hymnu Śląska Cieszyńskiego. Co roku, aby zapalać serca młodych górali miłością do rodzimej ziemi Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej organizuje Międzyszkolny Konkurs Wiedzy o Regionie. W tym roku odbył się on 13 kwietnia w gościnnych progach Szkoły Podstawowej nr 1 w Koniakowie. Emocji i wzruszeń jak zwykle nie brakowało.
Już przekraczając próg koniakowskiej „jedynki” można było poczuć regionalny klimat dzięki pięknej wystawie prac powstających na zajęciach Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie. Licznie zebranych uczestników i gości powitała pani Elżbieta Legierska – Niewiadomska, Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Istebnej. Gospodarze szkoły: Dyrektor Andrzej Ryłko i Wicedyrektor Alicja Kaczmarzyk wyrazili radość, że regionalne święto odbywa się w murach koniakowskiej szkoły i życzyli powodzenia w konkursowych zmaganiach.
W tegorocznym Jury Konkursu zasiedli: pani Małgorzata Kiereś – dyrektor Muzeum Beskidzkiego w Wiśle, etnograf, autorka wielu publikacji o regionie; Elżbieta Legierska - Niewiadomska- folklorystka, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Istebnej oraz pani Helena Bojko- emerytowana nauczycielka Szkoły SP1 w Jaworzynce.
Zgodnie z tradycją, zmagania konkursowe rozpoczęto od testu sprawdzającego wiedzę z zakresu znajomości historii, geografii, gwary regionu. Młodzi górale musieli między innymi umiejscowić przysiółki Trójwsi, wiedzieć z jakimi zagranicznymi gminami sąsiadujemy, czy znać miejsca pamięci na terenie gminy. Wśród odpowiedzi jak zwykle dało się wyłowić humorystyczne „perełki”. Ktoś napisał, że autorem „Od Baraniej Góry po Monte Cassino” jest Łójec z Bagiyn, ktoś, że niezalesione wzgórze związane z legendą o węgierskim księciu to ... Łysa Góra. Słowa „nie zbywej sie ze mną ” zostały zaś przetłumaczone jako .... „nie oglądaj się za chłopakami”!
Test wieńczyło otwarte pytanie o to, jakie tradycyjne wartości wpojone przez dziadków i rodziców młodzi górale chcieliby przekazać swoim dzieciom. Każdy zrozumiał temat na swój sposób – pojawiły się więc wzmianki o połazowaniu „w Szczepana”, gwarze, pracach w polu, czy... umiejętności odróżnienia kury od kaczki ale też o bezinteresownej pomocy, miłości , wierze w Boga czy „wolności duszy”.... Czytając te odpowiedzi zawarte w prostych słowach dzieci można uświadomić sobie, z jak wielu pięknych elementów utkana jest nasza tradycja .
Po oddaniu testów przygotowano dla dzieci ciekawą lekcję lokalnej historii. Był to wykład pani Małgorzata Kiereś, etnograf, autorki wielu książek o regionie, przed którą archiwa ze starymi dokumentami nie mają tajemnic. Podzieliła się ona z młodymi słuchaczami swoją wiedzą i odkryciami na temat historii wsi Koniaków, a na rzutniku wyświetliła zdjęcia cennych, unikalnych materiałów i fotografii. Młodzi Koniakowianie mogli, pewnie po raz pierwszy w życiu zobaczyć jak wyglądały „Szańce ” czy stary młyn w Koniakowie.
Na Konkursie gościliśmy również twórczynie ludowe, które zaprezentowały nam swój warsztat. Były to koronczarki: Mariola Wojtas wraz ze swoimi uczennicami z SP2 w Koniakowie, Marta Legierska z Kadłubów i Zofia Gała oraz hafciarka Magdalena Łacek. Była okazja, by dowiedzieć się czegoś o ich twórczości oraz spróbować swoich sił w heklowaniu lub wysiwaniu.
Po przerwie przyszedł czas na kolejny stały punkt programu - scenki rodzajowe, których tematem było życie dawnej góralki. Na potrzeby konkursu organizatorzy wymyślili postać Zuzki, żyjącej w bliżej nieokreślonych „starodownych czasach”. Poszczególne grupy musiały przedstawić dowolne epizody z różnych etapów jej żywobycio – od dzieciństwa małego dziywcióntka po sędziwą starość. Zobaczyliśmy więc jak Zuzka dorasta, potem jak „sie wydowo” i w końcu jako staruszka „starzo sie” nad problemami młodego pokolenia. Miło było usłyszeć dawne słowa i powiedzenia w ustach dzieci, podziwiać pomysłowość, humor i talenty aktorskie .
Jeśli chodzi o inscenizacje, jury oceniało przede wszystkim zgodność z dawnym porządkiem , który, jak podkreśliła pani Małgorzata Kiereś, niczym niepisany kodeks rządził światem górali, więc i tytułowej „Zuzki”. W kategorii szkoły podstawowe najlepsza okazała się grupa uczniów z SP nr 1 w Istebnej Zaolziu, miejsce drugie zajęli uczniowie z SP nr 2 w Koniakowie Rastoce, a trzecie miejsca zajęła grupa uczniów z ZSP w Istebnej. Wśród gimnazjalistów scenki przedstawiały dwie grupy uczniów. Lepsi od swoich kolegów okazali się być: Patrycja Jałowiczor, Weronika Rucka, Łuksza Gazurek i Patryk Kajzar.
W teście pisemnym spośród uczniów podstawówki „omnibusami” wiedzy o regionie okazali się: Aleksandra Juroszek (SP1 Jaworzynka), Natalia Zowada (SP2 Istebna), Paweł Kukuczka (SP2 Istebna). Wśród gimnazjalistów triumfowała Ania Legierska, za nią uplasowała się Weronika Rucka a trzecia była Faustyna Gwarek.
Na zakończenie odbyło się uroczyste ogłoszenie wyników, rozdanie nagród oraz pamiątkowe zdjęcie wszystkich uczestników . Uczestnicy i goście posilili się wyśmienitym obiadem przygotowanym przez pracowników szkolnej stołówki. Konkurs Wiedzy o Regionie zaszczycili ponadto: Sekretarz Gminy Istebna Teresa Łaszewska, Dyrektor OPP w Koniakowie Aleksandra Lipowska, Dorota Krehut – Raszyk z Głosu Ziemi Cieszyńskiej oraz wielu „kibicujących” rodziców, dziadków i sympatyków konkursu.
Za przygotowanie do testów i inscenizacji serdecznie dziękujemy pedagogom: Elżbiecie Gadacz, Joannie Kobielusz, Marii Zawada i Agacie Szymańskiej z ZSP w Istebnej, Marii Łacek i Piotrowi Kohutowi z SP1 Jaworzynka, Annie Kędzior z SP2 Jaworzynka, Beacie Waszut i Renacie Haratyk z SP1 w Koniakowie, Adriannie Czernieckiej z SP2 Istebna Zaolzie i SP2 w Koniakowie- Rastoce, Alicji Glebowicz- Gazurek i Joannie Kossowskiej z oddziałów gimnazjalnych ZSP w Istebnej oraz angażującym się w przygotowanie do Konkursu mamom-folklorystkom pani Elżbiecie Kukuczka i Dorocie Krężelok.
W roku setnej rocznicy odzyskania niepodległości tyle się mówi o patriotyzmie, a przecież zaczyna się on właśnie od poszanowania tego, co nam najbliższe. Przeglądając zdjęcia z kolejnych edycji Konkursu, zauważamy, że niektóre „buzie” z roku na rok się powtarzają i tylko coraz mniej dziecinne rysy przypominają o upływie czasu. Uczestnicy rosną razem z konkursem, poszerzają swoją wiedzę, zdobywają coraz lepsze miejsca. Stają się coraz bardziej świadomi tego, skąd się wywodzą i kim są. Znajomość swoich korzeni sprawia, że jak pisał ksiądz Grimm – „człek czuje się sobą”. Dlatego wszystkim uczestnikom, laureatom i pedagogom przygotowującym do konkursu serdecznie gratulujemy podjętego wyzwania i życzymy jeszcze lepszych wyników za rok.
Organizatorzy pragną podziękować Dyrekcji Szkoły Podstawowej nr 1 w Koniakowie i wszystkim pracownikom za wzorcowe przygotowanie Konkursu i serdeczne, miłe przyjęcie. W szczególny sposób dziękujemy paniom: Beacie Waszut i Renacie Haratyk za przygotowanie przepięknej scenografii z największą dbałością o szczegóły. Dziękujemy również Ognisku Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie za zorganizowanie wystawy prac podopiecznych.
GIMNAZJUM – WYNIKI TESTU PISEMNEGO
Miejsce |
Imię i nazwisko |
Ilość punktów |
I |
Anna Legierska |
46,5 |
II |
Weronika Rucka |
46 |
III |
Faustyna Gwarek |
45 |
IV |
Marta Fiedor |
44,5 |
V |
Karolina Waszut |
43 |
VI |
Patrycja Jałowiczor |
34,5 |
VII |
Łukasz Gazurek |
28 |
VIII |
Patryk Kajzar |
23,5 |
SZKOŁA PODSTAWOWA – WYNIKI
Miejsce |
Imię i nazwisko |
Szkoła |
Ilość punktów |
I |
Ola Juroszek |
SP1 Jaworzynka |
47,5 |
II |
Natalia Zowada |
SP2 Istebna |
47 |
III |
Paweł Kukuczka |
SP2 Istebna |
46,5 |
IV |
Łukasz Heczko |
SP1 Jaworzynka |
46 |
V |
Emilia Lipowska |
SP2 Istebna |
43 |
V |
Łucja Bury |
ZSP Istebna |
43 |
VI |
Magdalena Gazurek |
ZSP Istebna |
42,5 |
VII |
Jolanta Jałowiczor |
ZSP Istebna |
41 |
VIII |
Anna Urbaczka |
SP1 Jaworzynka |
40 |
IX |
Kamila Idziniak |
SP2 Istebna |
39 |
X |
Paweł Rucki |
SP1 Jaworzynka |
38 |
XI |
Dominika Skurzok |
SP1 Koniaków |
35,5 |
XII |
Zofia Kohut |
SP1 Koniaków |
35 |
XIII |
Krzysztof Łacek |
SP2 Jaworzynka |
33 |
XIV |
Jakub Kobielusz |
SP2 Koniaków |
31 |
XV |
Marta Polok |
SP2 Jaworzynka |
30,5 |
XVI |
Tobiasz Jałowiczor |
SP2 Jaworzynka |
29,5 |
XVI |
Kinga Haratyk |
SP2 Jaworzynka |
29,5 |
XVI |
Konrad Porębski |
SP1 Koniaków |
29,5 |
XVII |
Julia Gazurek |
SP1 Istebna |
29 |
XVIII |
Franciszek Fiedor |
SP2 Koniaków |
26,5 |
XVIII |
Zuzanna Legierska |
SP1 Koniaków |
26,5 |
XIX |
Dżesika Waszut |
SP2 Koniaków |
23 |
XX |
Karolina Solawa |
SP2 Koniaków |
20,5 |
oprac. BJ